Olijfolie gezond?
Olijfolie is aantoonbaar gezonder dan boter: boter bevat veel verzadigde vetzuren en die dragen bij aan een hoger cholesterol gehalte, terwijl olijfolie enkelvoudig verzadigde vetzuren bevat. Het resultaat is een betere spijsvertering en betere stofwisseling.
Als olijfolie te koud wordt bewaard, bijvoorbeeld in de koelkast, kunnen er witte vlokken in ontstaan. Dit zijn zwevende deeltjes gestolde olie. Die vlokken verdwijnen vanzelf weer als de olijfolie op kamertemperatuur komt. Er is niets mis met deze olie!
Elke olijfolie is geschikt om in te bakken en braden. De bijzondere smaak van Extra Vergine olijfolie gaat hierbij echter verloren, en dus is het zonde om deze duurdere olie hiervoor te gebruiken!
Extra Vergine
Extra vergine en vergine olijfoliën zijn geschikt voor koude en warme toepassingen. Denk hierbij aan vinaigrettes, tapenades, dippings en koude sauzen of aan bakken, grillen, etc. Of simpelweg als een scheutje olijfolie over salades, voorgerechten vis-of vleesgerechten en natuurlijk pastas. Extra vergine olijfolie kan zonder probleem tot 180 graden celcius verhit worden. Wel worden bij verhitting de geur-en smaakstoffen van de extra vergine olijfolie minder. Er komen echter geen schadelijke stoffen vrij. Overige olijfolie is zeker geschikt voor het bakken, braden, schroeien en zelfs frituren van het eten. Dit vanwege het feit dat de olijfolie voor het belangrijkste deel bestaat uit geraffineerde olie. Hierdoor verandert deze olie niet van kwaliteit en smaak bij verhitting. Hierdoor kan het eten snel dichtschroeien en blijft de smaak en de kwaliteit beter behouden.
Pure Olijfolie
Olijfolie is het best te gebruiken als pure onverhitte olijfolie om de bepaalde karakteristieken van een gerecht en haar ingrediënten te accentueren. Beschouw olijfolie in deze als het zout betreft; pure olijfolie geeft kracht en diepgang aan het gerecht mee en brengt de verschillende smaken in balans. Denk bijvoorbeeld aan limoensappen, azijn, wijn, en tomaten. Maar ook pittige smaken worden door olijfolie in harmonie gebracht. Voeg een beetje pure olijfolie toe aan een pittig gerecht en u merkt direct het resultaat. Olijfolie wordt vaak gebruikt als smaakmaker. Een eenvoudige toevoeging van olijfolie kan een gerecht net afmaken. Denk aan een lekker visvoorgerecht of een mooie pastaschotel waar een (klein) scheutje olijfolie aan wordt toegevoegd…
Frituren met olijfolie
Voor het frituren met olijfolie is extra vergine minder geschikt. Deze olie heeft namelijk een lager “rookpunt” dan de gewone standaard pure olie. Verder is de prijs van de standaard olijfolie ook dusdanig dat deze beter te gebruiken is voor frituren dan met extra vergine olijfolie.
Schroeien, wokken en smoren met olijfolie
Olijfolie is perfect om mee te smoren en te schroeien. De ingrediënten van uw gerecht worden vermengd met de aroma en smaak van de olijfolie. Suiker wordt gecarameliseerd, vocht wordt onttrokken, en de structuur van het eten kan veranderen afhankelijk van de duur en de intensiteit van het schroeien en het smoren door gebruikt te maken van olijfolie.
Sauzen, dressing en dippings met olijfolie
Een saus heeft als doel om de kracht van het gerecht naar voren te laten komen. Niet om dit te maskeren. Een saus wordt toegevoegd om harmonie in het gerecht te brengen. Olijfolie is het beste vette ingrediënt om koude en warme sauzen te maken. Olijfolie kan ook worden gebruikt om de kleur van een bepaalde netgemaakte saus te bewaren. Als u bijvoorbeeld een beetje olijfolie bij de pesto doet voordat u deze in de koelkast zet, zal de groene kleur van de pesto beter bewaard blijven.
Marineren in Olijfolie
Marinades zijn vaak gebaseerd op zuren, specerijen, kruiden of op vetten. Olijfolie is voor marinades perfect aangezien het helpt om de marinade in het gerecht te laten trekken terwijl de diverse smaken van de ingrediënten gewaarborgd blijft.
Bakken met Olijfolie
Olijfolie kan ook gebruikt worden voor het bakken van brood en bij bepaalde desserts. Olijfolie heeft een uitgesproken smaak, meer dan boter. Het geeft tevens een extra dimensie aan het dessert of brood mee. Door olijfolie toe te voegen aan het deeg zal het bloem beter van smaak zijn en beschermt de proteïnen van de gluten. Het vermindert daardoor het aantal gluten in het deeg. Het deeg blijft ook nog eens langer goed en stimuleert het deeg om te stijgen en groter te worden in volume.
Om spatten van de olijfolie bij het bakken te voorkomen is het belangrijk te voorkomen dat het vlees of de vis niet te koud zijn. Haal vis of vlees daarom een halfuur van tevoren uit de koelkast.
Bij het bakken van vlees of vis in olijfolie krijg je niet zo bruin als wanneer in boter wordt gebakken. Om toch een mooie bruine jus te krijgen, gebruik je een combinatie van olijfolie en boter in de verhouding van 2 eetlepels olijfolie en 20 gram boter.
Beschouw olijfolie als u wijn zou beschouwen. Als u olijfolie van mindere kwaliteit gebruikt of eentje die niet bij uw gerecht past, kan dit de smaak verminderen. Zo passen pastasauzen met uien, kruiden en knoflook beter bij een fruitige olijfolie en past gegrild vlees, oudere kazen en gerechten met grote hoeveelheden knoflook en kruiden beter bij een fruitige -pittige olijfolie. Gepocheerde vis of sauzen zonder knoflook passen het beste bij een milde olijfolie.